به گزارش مشرق به نقل از ایسنا، رمضان از مصدر «رمض» به مفهوم شدت گرما و تابش آفتاب بر رمل... معنا شده است. انتخاب چنین واژه‌ای به راستی از دقت نظر و لطافت خاصی برخوردار است چرا که سخن از گداخته شدن است و شاید به تعبیری دگرگون شدن در زیر آفتاب گرم و سوزان نفس و تحمل ضربات بی امانش، زیرا که رمضان ماه تحمل شدائد و عطش است.

نگوییم؛ رمضان آمد بگوییم ماه رمضان آمد

رمضان اسمی از اسماء الهی است و نباید آن را به تنهایی ذکر کرد مثلا ً بگوییم رمضان آمد یا رفت، بلکه باید گفت ماه رمضان آمد، یعنی ماه را باید به اسم اضافه کرد. در این زمینه هشام بن سالم از حضرت امام محمد باقر (ع) نقل روایت می‌کند و می‌گوید: ما هشت نفر از رجال در محضر حضرت ابی جعفر امام باقر (ع) بودیم، پس سخن از رمضان به میان آوردیم. امام علیه السلام فرمود: نگویید این است رمضان و نگویید رمضان رفت و یا آمد، زیرا رمضان نامی از اسماء الله است که نمی‌رود و نمی‌آید که شیء زائل و نابود شدنی می‌رود و می‌آید، بلکه بگویید ماه رمضان، پس ماه را اضافه کنید در تلفظ به اسم، که اسم، اسم الله می‌باشد، و ماه رمضان ماهی است که قرآن در او نازل شده است و خداوند آن را «مثل» و «عید» قرار داده است همچنانکه پروردگار بزرگ، عیسی بن مریم (س) را برای بنی اسرائیل مثل قرار داده است، و از حضرت علی بن ابی طالب (ع) روایت شده که حضرت فرمود: شما به راستی نمی‌دانید که رمضان چیست (و چه فضائلی در او نهفته است!)

فضیلت اعمال مستحبى ماه رمضان

- دعا و استغفار در ماه رمضان

حضرت علی(ع) در حدیثی می‌فرمایند:" بر شما باد در ماه رمضان به استغفار و دعاى زیاد. اما دعاهاى شما دافع بلا از شماست. و اما استغفار شما از بین برنده گناهان است". بنابراین از وظایف روزه داران در این ماه، دعا و درخواست‏ حوایج از حضرت حق است که بنده احساس نیاز به پیشگاه بى نیاز کرده، و دست‌هاى احتیاج خویش را به درگاه او دراز می‌کند.

- روزهاى ماه رمضان

رسول خدا (ص) می‌فرمایند:"اى مردم ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است، ماهى است که پیش خدا بهترین ماه است و روزهایش بهترین روزها و شب‌هایش بهترین شب‌ها و ساعاتش بهترین ساعات".

- اعتکاف در ماه رمضان

پیامبر اکرم(ص) در حدیثی اعتکاف در یک دهه از ماه مبارک رمضان را برابر با ثواب دو حج و دو عمره می‌شمارند.

در ایام و لیالى مقدسه‏‌اى، طبق روایات رسیده از ائمه معصومین (علیهم السلام) مستحب است که هر مسلمانى در صورت امکان دهه آخر ماه مبارک رمضان را در مسجد معتکف شود، که پیامبر اکرم(ص) در تمامى عمرش چنین می‏‌کرد.

- تلاوت قرآن در ماه رمضان

بهترین اعمال در شب‌ها و روزهاى ماه مبارک رمضان، تلاوت قرآن است. اگر چه تلاوت قرآن در تمام اوقات ثواب دارد، ولى چون قرآن در ماه رمضان نازل شده است، از اجر و ثواب ویژه‏‌اى برخوردار است چنانچه وارد شده:

حضرت امام صادق(ع) در این باره می‌فرمایند:"براى هر چیزى بهارى است و بهار قرآن رمضان است". بنابراین امتیازات قرآن به اعتبار نزولش در ماه رمضان از ماه‌هاى دیگر بیشتر است.

همچنین رسول خدا(ص) فرمودند:"اگر کسى در این ماه یک آیه از قرآن تلاوت کند، ثوابش مثل کسى است که در غیر ماه رمضان یک ختم قرآن کرده است".

- افطارى و صدقه دادن در ماه رمضان

امام محمدباقر(ع) در تاکید بر اهمیت این مساله در روایتی به "سدیر" می‌فرمایند:" اى سدیر! آیا می‌دانى چه شب‌هایى است این شب‌ها؟ سدیر گفت: بلى فدایت گردم این شب‌ها شب‌هاى ماه رمضان است، مگر این شب‌ها چگونه است؟ امام (ع) فرمودند: آیا قدرت دارى هر شب از این شب‌ها 10 بنده از فرزندان اسماعیل (ع) را آزاد کنى؟ پس سدیر عرض کرد: پدر و مادرم به فدایت، ثروتم کفاف نمی‌دهد، پس امام پیوسته تعداد بنده‏‌ها را کم کرد، تا رسید به یکى در تمام این ماه، سدیر گفت: قدرت ندارم پس امام(ع) به او فرمود: آیا قدرت ندارى هر شب یک مسلمان روزه‏‌دارى را افطار دهى؟ سدیر عرض کرد: بلى تا 10 نفر را هم می‌توانم افطارى بدهم، پس امام به او فرمود: اى سدیر همان است که اراده کردى یعنى با افطارى دادن 10 روزه‏‌دار به ثواب عتق و آزاد کردن 10 بنده از اولاد اسماعیل (ع) نایل می‏‌گردى.

همچنین در این باره از ابى عبد الله (ع) نقل شده است که فرمودند:"من تصدق فى شهر رمضان بصدقة صرف الله عنه سبعین نوعا من البلاء". "هر کس در ماه رمضان صدقه‏‌اى بدهد خداوند هفتاد نوع بلا را از او دور می‌کند".

پی ‏نوشت‏‌ها:

رمضان، تجلى معبود

امالى شیخ صدوق

وسائل الشیعه

من لا یحضره الفقیه

بحار الانوار